Πριν από ένα χρόνο ακριβώς οι αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί που φέτος συμπληρώνουν 8ετία στα πανεπιστήμια του εξωτερικού με υπόμνημά τους στον τότε Υπουργό Παιδείας ζήτησαν τη διατήρηση του δικαιώματος συμμετοχής τους σε νέες προκηρύξεις για τις θέσεις αυτές και στο μέλλον. Το ίδιο υπόμνημα υποβλήθηκε στις αρμόδιες υπηρεσίες το Δεκέμβριο του 2009 και πρόσφατα είχε ως αποτέλεσμα την παράταση των αποσπάσεων για ένα μόνο χρόνο (2010-2011) αποκλείοντας όσους εργάζονται στο νότιο ημισφαίριο. Με άλλα λόγια εξαιρέθηκαν από το δικαίωμα παράτασης όσοι εργάζονται στα πανεπιστήμια της Αυστραλίας.

Ποια είναι η λογική αυτής της απόφασης, ποια η ατζέντα της, και από πού αντλεί τη νομιμότητά της η εξαίρεση του νοτίου ημισφαιρίου; Ποια άτομα από τον διοικητικό, πολιτικό και παραπολιτικό τομέα της εκπαίδευσης συνέβαλαν στη λήψη της, και πόσο σχετικά είναι με την ελληνόγλωσση εκπαίδευση του εξωτερικού, και πιο συγκεκριμένα με τα πανεπιστήμια; Πού βρίσκονταν αυτά τα άτομα τα τελευταία οχτώ χρόνια και πόσες ώρες από τον εργάσιμο και ελεύθερο χρόνο τους διέθεσαν σ’ αυτό το ζήτημα; Εγνώριζαν τους ανθρώπους στον τομέα τους; Τι έκαναν για να τους γνωρίσουν; Ποιες απαντήσεις έδωσαν, όπως θα όφειλαν, όταν τους ετέθησαν με εκθέσεις προβλήματα, αν και εφόσον γνωρίζουν να σηκώνουν τηλέφωνα ή να επικοινωνούν μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου; Πώς σκοπεύουν να αξιοποιήσουν το χρόνο, την προσπάθεια και τα χρήματα που ξόδεψαν οι εκπαιδευτικοί στα πανεπιστήμια του εξωτερικού κοντά μια δεκαετία; Πώς -είτε βρίσκονται εντός είτε εκτός ελληνικής επικράτειας- διαμόρφωσαν άποψη έτσι ελαφρά τη καρδία απεκδυόμενα κάθε ευθύνη για όσα προηγήθηκαν με πρόσχημα «το κοινό συμφέρον» και την οικονομική κρίση;

Ο χειρισμός του θέματος του νεοελληνικού τμήματος του πανεπιστημίου ΝΝΟ είναι  χαρακτηριστικό παράδειγμα όπου η προκατάληψη πολλών κατευθύνσεων συναντήθηκε  με την ιδιοτέλεια και την αδιαφορία. Όταν το 2005 έφτασαν στην περιοχή του Σύδνευ εκπρόσωποι του ελληνικού δημοσίου δεν το κάλεσαν  σε συναντήσεις των πανεπιστημίων γιατί δεν εγνώριζαν ότι υπήρχε. Όταν το έμαθαν, έδωσαν ραντεβού, έστησαν το προσωπικό του και ουδέποτε εμφανίστηκαν. Όταν την ίδια εποχή η υπογράφουσα έκανε νύξη δημόσια για δυνατότητα εθελούσιας μετακίνησης των αποσπασμένων από τμήματα, εμφανίστηκε αυθωρεί νόμος που επιβάλλει να παραμένουν στη θέση τους ως καλοί υπάλληλοι βρέξει - χιονίσει,  ούτε λίγο ούτε πολύ  δηλαδή να παρακολουθούν ενδεχόμενη διάλυση ως ηλίθιοι. Συνεπικουρούσης της μεγαλόπνοης στρατηγικής που ακολουθούν τοπικοί και πανεπιστημιακοί φωστήρες που κάνει  τα ορατά ελληνικά τμήματα πιο ορατά και  αφήνει  τα υπόλοιπα στην  τύχη τους μέχρι να σβήσουν, το τμήμα έμεινε συστηματικά έξω από κάθε στήριξη και το 2009, με τις κρυφές ή φανερές ευλογίες όσων  προανέφερα, το προσωπικό του οδηγήθηκε σε αποχώρηση, ενώ η ελληνική πλευρά έμεινε απαθής να παρακολουθεί τα γεγονότα όπως βλέπουμε ταινία. Έπρεπε να  ανακοινωθεί επίσημα η διάλυση, να σπεύσουν διάφοροι επιτήδειοι να διεκδικήσουν κανένα κομμάτι απ' ό,τι είχεε απομείνει, να δεχθούμε προσβολές και απειλές, και να εκτεθούμε προσωπικά και δημόσια στην κρίση του κάθε άσχετου, για να αντιληφθεί ο μηχανισμός της ελληνικής διοίκησης ότι κάτι συνέβη που μπορεί να την αφορά σ’ αυτό το τμήμα. Να αντιληφθεί δηλαδή ότι ως εργοδότης οφείλει να στηρίξει και να διαπραγματευτεί τη θέση και την εργασία των ανθρώπων που αποσπά στο εξωτερικό με  χρήματα του ελληνικού δημοσίου. Αν θεωρήσουμε ότι το έχει πράγματι αντιληφθεί, και ότι δεν έχει ήδη χαριστεί στην ιδιοτέλεια ορισμένων πανεπιστημιακών κύκλων και στα μαγειρέματα των παροικιακών γραφείων.

Οι εισαγόμενες στην Ελλάδα αναλύσεις για το δυσλειτουργικό χαρακτήρα του δημόσιου τομέα  με  βάση τις οποίες έχει εξαπολυθεί το πογκρόμ που παρακολουθούμε στην Ευρώπη τελευταία, είτε στην «αριστερή» είτε στην στην νεοφιλελεύθερη εκδοχή τους, έχουν κοινά σημεία αποτυχίας. Πρώτον, παραβλέπουν ότι ο δημόσιος τομέας αποτελείται από συλλογικότητες ανθρώπων όχι πραγμάτων, και ότι μία από τις θετικές του λειτουργίες ήταν και είναι  να υπηρετεί το κοινό καλό σε χώρους όπως η εκπαίδευση, η κοινωνική πρόνοια και η υγεία. Δεύτερο, στηρίζονται  για την εφαρμογή τους στην κρίση στελεχών που έχουν επιφανειακή επαφή με το χώρο τους και εστιάζουν στα γραφειοκρατικά προσχήματα, όχι στην ουσία. Και τρίτο και σημαντικότερο –κι αυτό είναι κατ’ εξοχήν ελληνικό ιδίωμα- σπαταλούν ασυλλόγιστα το δυναμικό των ανθρώπων που  προσφέρουν έργο στο δημόσιο και δεν έχουν κανένα σοβαρό ενδιαφέρον να το αναπτύξουν. Ροβολάνε τον κατήφορο ως Μπαρμπαγιώργοι κραδαίνοντας την μπαστούνα τους επί δικαίων και αδίκων. Διαλύουν δίκτυα, σχέσεις, δεξιότητες, ό,τι θετικό δημιουργήθηκε  σε διάρκεια χρόνων για να  ξαναρχίσουν από την αρχή (αν ποτέ) μια από τα ίδια. Σ’ αυτό το μεγάλο έλλειμμα δημοκρατίας και προσοχής θα εγγραφεί η σπατάληση του δυναμικού των αποσπασμένων εκπαιδευτικών που συμπληρώνουν φέτος 8ετία στα πανεπιστήμια του εξωτερικού και η «διακριτική» εξαίρεση από τις παρατάσεις όσων εργάζονται στην περιοχή του νοτίου ημισφαιρίου.

 Κυριακή Φραντζή