Αρετή, πόλεμος και δικαιοσύνη
sikeliotis writes, "Άλλο ένα κείμενο που έχει ήδη αποσταλεί, διαβαστεί και σχολιαστεί. Αφορά το διάλογο μεταξύ Παλέρμο και Γρανάδας αλλά φοβάμαι ότι είναι λίγο ετεροχρονισμένο. Αν έχετε πιο σοβαρά πράγματα να κάνετε... απλώς αγνοείστε το. Το επαναδημοσιεύω για λόγους... γοήτρου."
Θεσσαλονίκη, 15 Μαϊου 2003 (ημερομηνία δεύτερης καταχώρισης)
Αρετή μου γεια σου και πάλι,
Στα δικά μας τώρα: σχετικά με τον πόλεμο, η δική μας θέση, η ελληνική, παρουσιάζει κάποιες ιδιαιτερότητες. Πρώτα πρώτα εμείς δεν είμαστε μόνο κατά αυτής της επέμβασης, ούτε ξυπνήσαμε τώρα να διαδηλώνουμε κατά της επίθεσης στο Ιράκ. Ήμασταν και κατά του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία, έναν πόλεμο που υποστήριξε βασικά η τώρα πατσιφιστικώς φωνασκούσα αριστερά. Εδώ στην Ιταλία, ήταν η κυβέρνηση Ντ’ Αλέμα, του συνασπισμού της αριστεράς, που έδωσε το πράσινο φως για την έναρξη των βομβαρδισμών στη Σερβία και τα Στελθ εξορμούσαν από τα ιταλικά αεροδρόμια. Τώρα που φωνάζει η αριστερά είναι αργά. Εμείς τα λέγαμε και τότε, ότι χωρίς απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν νομιμοποιείται στρατιωτική επέμβαση, ότι με μια τέτοια κίνηση ανοίγουν οι ασκοί του Αιόλου αναφορικά με το σεβασμό του διεθνούς δικαίου, ότι ειδικά στην Ευρώπη είναι αδιανόητο να σέρνεται και η ίδια σε ιμπεριαλιστικό πόλεμο και σε ωμή στρατιωτική επέμβαση εναντίον ενός κράτους, της Γιουγκοσλαβίας, που υπήρξε επί ψυχρού πολέμου το χαϊδεμένο σοσιαλιστικό παιδί της Δύσης και ο συμπαθής αιρετικός κομμουνιστής της Ανατολής. Τώρα που η Αμερική προσπαθεί να επιβάλει τη μονοκρατορία της με αυτόν τον χοντροκομμένο τρόπο, ξυπνήσανε και οι Ευρωπαίοι και η αριστερά. Τώρα θυμήθηκαν ότι ότι ο Χουσεΐν βομβάρδισε τους Κούρδους με χημικά όπλα πριν από δεκαπέντε χρόνια και τότε κανένα κράτος δεν τον είχε καταδικάσει, ότι και αυτά ακόμη τα όπλα τα κατασκεύασε με την ενίσχυση των Αμερικανών και των Βρετανών, ότι η Αμερική ήταν αυτή που είχε χρησιμοποιήσει τον Σαντάμ οπλίζοντάς τον σαν αστακό για να φθείρει σε πολυετή και αιματηρό πόλεμο το Ιράν. Εμείς τα λέγαμε, αλλά ποιος μας άκουγε;
Αλλά η ουσία της αντιπαράθεσης δεν είναι αυτή. Στην πραγματικότητα διανύουμε, μετά το 1989, την πρώτη φάση του ακήρυχτου Τρίτου Παγκόσμιου Πολέμου. Αντικείμενο του πολέμου δεν είναι ούτε η εδαφική επέκταση, ούτε ο κλασικός ιμπεριαλιστικός οικονομικός και διοικητικός έλεγχος. Μήλον της Έριδος είναι βασικά οι πόροι ζωής αυτού του πλανήτη. Το πετρέλαιο για τους πλούσιους, το νερό για τους φτωχούς. Πιο θεωρητικά, είναι η προσπάθεια των πρώην αποικιοκρατικών χωρών και των ΗΠΑ να διατηρήσουν τα σημερινά ενεργειοβόρα μοντέλα ανάπτυξης και κατανάλωσης, κρατώντας με τη βία το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη στη φτώχεια και την εξαθλίωση. Το είχα γράψει και στο κείμενό μου για τη στρατηγική της διδασκαλίας της ελληνικής: ο καπιταλισμός είναι υπέροχος αλλά είναι ένα σύστημα για λίγους καθώς προϋποθέτει αφενός την εκμετάλλευση της φτηνής εργασίας των πολλών κι αφετέρου την κατασπατάληση των φυσικών πόρων του πλανήτη. Έτσι, οι μεν πεθαίνουν της πείνας και της δίψας και οι δε τρέχουν στα ινστιτούτα αδυνατίσματος και διατηρούν πισίνες στα εξοχικά τους.
Στον πόλεμο αυτό μετέχουν από τη μια μεριά αυτό που μπορεί να ονομαστεί Δύση με πρώτες και καλύτερες τις ΗΠΑ, και από την άλλη μεριά ο Τρίτος Κόσμος αλλά και οι νέοι προλετάριοι (άνεργοι, μετανάστες, «νεόφτωχοι») της Δύσης. Οι δεύτεροι έχουν σήμερα τρεις επιλογές: η μια είναι αυτό που ονομάζουμε «τρομοκρατία», η δεύτερη είναι η μετανάστευση και η τρίτη είναι ο ριζοσπαστικός κοινωνικός μετασχηματισμός και η οικολογική ανάπτυξη που στηρίζεται αφενός στην τοπική παράδοση, αφετέρου στην τεχνολογία. Στην πράξη δοκιμάζονται και οι τρεις. Η πρώτη είναι η επιλογή του τύπου: απολεσθέτω η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων. Άνθρωπος-βόμβα και όποιον πάρει ο χάρος. Η δεύτερη είναι γνωστή σε όλους μας. Στην πραγματικότητα ζούμε μια ακόμη «μεγάλη μετανάστευση των λαών». Το πιθανότερο είναι ότι σε μερικές δεκαετίες θα ζούμε εθνοτικές συγκρούσεις στο εσωτερικό των χωρών της Δύσης, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης. Η τρίτη επιλογή είναι αυτή της Κούβας, της Βραζιλίας, των Ζαπατίστας και άλλων χωρών αλλά και μεμονωμένων πειραματισμών σε διάφορες χώρες της Ασίας και της Αφρικής οι οποίες την ανάγκην φιλοτιμίαν ποιούμενες, έγιναν… κοινωνικά δικαιότερες και οικολογικές. Η Κούβα για παράδειγμα εκμεταλλεύεται το υψηλό μορφωτικό της επίπεδο και έχει μετατραπεί στην πρώτη παγκόσμια παραγωγό προϊόντων βιολογικής γεωργίας. Όχι βέβαια γιατί ο Κάστρο είναι οικολόγος αλλά γιατί δεν μπορεί να εισαγάγει φυτοφάρμακα και λιπάσματα
Ο πόλεμος έχει ήδη αρχίσει λοιπόν. Κι εμείς αφού δεν μπορούμε να ταχθούμε ούτε με τον ισλαμικό φονταμενταλισμό και την τρομοκρατία αλλά ούτε και με τη Δύση, (και επειδή δεν «μας παίρνει» και επειδή δεν είμαστε μόνο Δύση) πρέπει αναγκαστικά να στραφούμε στην τρίτη επιλογή: να διασώσουμε από την δική μας παράδοση ό,τι είναι χρήσιμο και να το αξιοποιήσουμε δημιουργικά στο σύγχρονο κόσμο σε μια κατεύθυνση οικολογική και κοινωνικά δικαιότερη. Προϋπόθεση βέβαια για κάτι τέτοιο είναι η εθνική μας ανεξαρτησία και αξιοπρέπεια. Γιατί βέβαια δεν νοείται ριζοσπαστικός κοινωνικός μετασχηματισμός από μια κοινωνία εθελόδουλων ραγιάδων σ’ ένα κράτος περιορισμένης κυριαρχίας και άρα… ευθύνης. Η «άλλη» Ελλάδα όμως και υπάρχει και αντιστέκεται.
Μούστειλαν τις προάλλες τρεις βιντεοκασέτες και ντιβιντί. Θεωρώ ότι αποτελούν τρία θαυμάσια δείγματα αυτής της Ελλάδας που αντιστέκεται. Η πρώτη είναι το υπέροχο ντοκιμαντέρ του Φίλιππου Κουτσαφτσή, Αγέλαστος Πέτρα. Φαντάζομαι πως το έχεις δει. Είναι ένα πραγματικό σεμινάριο ελληνικού πολιτισμού, της αλλοτρίωσής αλλά και της αντίστασής του. Η δεύτερη είναι η ταινία του Ανδρέα Πάντζη, Το τάμα. Μία καταπληκτική πραγματεία πάνω στην πίστη και τις αξίες. Εμένα με συγκινεί ιδιαίτερα γιατί αφορά την Κύπρο. Η τρίτη είναι μια βιντεοσκόπηση των τελευταίων (;) Δέκα μικρών Μήτσων. Γενικά ο Λαζόπουλος δεν μου αρέσει. Αυτή τη φορά όμως με άγγιξε πραγματικά (λες να φταίει η νοσταλγία;). Σε κάποια κομμάτια παριστάνει τον Σαλονικιό μαζί με τον Σταρόβα αναπαράγοντας το γνωστό κλισέ των Αθηναίων για το ραχατλίκι των βορειοελλαδιτών. Πιστεύω όμως ότι, είτε in extremis είτε ακούσια, εκφράζει μια βαθύτερη ελληνική αντίληψη: αντί για την κατάκτηση του θαυμάζουμε ατενίζοντας την ομορφιά του φυσικού κόσμου προσπαθώντας να τον μιμηθούμε βλάπτοντάς τον όσο γίνεται λιγότερο, παραμένοντας έτσι απλοί και ταπεινοί. Χαλαροί λοιπόν, με ανειμένη δίαιτα όπως το έλεγε για τους Αθηναίους ο Θουκυδίδης. Κλείνω λοιπόν με την παρακάτω σουρεαλιστική στιχομυθία (βάλε το λάμδα παχύ παχύ):
-Έχω κλείσει να πάω με τον «Ταβλαρίδη» στο Θιβέτ. Να δω και τον δικό μας τον Σαλονικιό.
-Ποιον, τον Τζιβιτζίδη;
-Ποιον Τζιβιτζίδη ρε. Τον… Δαλάι Λάμα.
-Ποιος Δαλάι Λάμα ρε μαλάκα, ο Δαλάι Λάμα Σαλονικιός είναι;
-Τι είναι ρε σύ ο Δαλάι Λάμα; Απ’ το Χορτιάτη. Δαλαμαΐδης. Πήγε μικρός στο Θιβέτ, ανέβηκε στην κορυφή, κοίταξε κάτω κι είπε: «δεν πάω πουθενά», κι άραξε. Τώρα πάει κόσμος εκεί και τον ρωτάει να του πει το νόημα της ζωής.
-Και τι τους λέει;
-Μην κουνιέστε καθόλου. Αράξτε!
Ανειμένως διαιτώμενοι λοιπόν. Χαλαρά! Αλλά και παρά δύναμιν τολμηταί και παρά γνώμην κινδυνευταί και εν τοις δεινοίς ευέλπιδες. (Θουκυδίδου, 1,70).
Από το Παλέρμο με αγάπη για σένα και για όλους τους Φρυκτωρούντες όπου γης και ιδιαίτερα τα παιδιά στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
Τάσος
- Εισέλθετε στο σύστημα για να υποβάλετε σχόλια