ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Καλλιτεχνική επιμέλεια: ΑΝΝΑ ΣΥΝΟΔΙΝΟΥ



ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ  Γ΄



Μητέρα μεγαλόψυχη στον πόνο και στη δόξα,

κι αν στο κρυφό μυστήριο ζουν πάντα τα παιδιά σου

με λογισμό και μ’ όνειρο, τι χάρ’ έχουν τα μάτια,

τα μάτια τούτα, να σ’ ιδούν μες το πανέρμο δάσος,

που ξάφνου σου τριγύρισε τ’αθάνατα ποδάρια

(κοίτα) με φύλλα της Λαμπρής, με φύλλα του Βαϊώνε!

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ

ΤΟ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ

Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης



Τότε είπε και  γεννήθηκεν η θάλασσα

Και είδα και θαύμασα

Και στη μέση της έσπειρε κόσμους μικρούς κατ’ εικόνα και ομοίωσή μου :

Ίπποι πέτρινοι με τη χαίτη ορθή

και γαλήνιοι αμφορείς

και λοξές δελφινιών ράχες

η Ίος η Σίκινος η Σέριφος η Μήλος

Κάθε λέξη κι από’να χελιδόνι

για να σου φέρνει την άνοιξη μέσα στο θέρος, είπε

Και πολλά τα λιόδεντρα

που να κρησάρουν στα χέρια τους το φως

κι ελαφρό ν’απλώνεται στον ύπνο σου

και πολλά τα τζιτζίκια

που να μην τα νιώθεις

ΔΕΚΑΟΧΤΩ ΛΙΑΝΟΤΡΑΓΟΥΔΑ ΤΗΣ ΠΙΚΡΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ

Mουσική:Μίκης Θεοδωράκης, Στίχοι Γιάννης Ρίτσος

ΑΝΑΒΑΦΤΙΣΗ

Λόγια φτωχά βαφτίζονται στην πίκρα και στο κλάιμα,

βγάζουν φτερά και πέτονται-πουλιά και κελαϊδάνε,

Και κειος ο λόγος ο κρυφός-της λευτεριάς ο λόγος,

αντίς φτερά βγάζει σπαθιά και σκίζει τους αγέρες.

ΚΟΥΒΕΝΤΑ Μ’ΕΝΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙ

-Κυκλάμινο, κυκλάμινο, στου βράχου τη σχισμάδα,

πού βρήκες χρώματα κι ανθείς, πού μίσχο και σαλεύεις;

Ο ΕΛΥΤΗΣ ΔΙΑΒΑΖΕΙ ΕΛΥΤΗ

“ΤΟ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ”

Η ΓΕΝΕΣΙΣ



ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ το φως  Και η ώρα η πρώτη

που τα χείλη ακόμη στον πηλό

δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου

Αίμα πράσινο και βολβοί στη γη χρυσοί

Πανωραία στον ύπνο της άπλωσε και η θάλασσα

γάζες αιθέρος τις αλεύκαντες

κάτω απ’τις χαρουπιές και τους μεγάλους όρθιους φοίνικες

Εκεί μόνος αντίκρισα

τον κόσμο

κλαίγοντας γοερά

Η ψυχή μου ζητούσε Σηματωρό και Κήρυκα

Είδα τότε θυμάμαι

τις τρείς Μαύρες Γυναίκες

να σηκώνουν τα χέρια κατά την Ανατολή

ΕΞΙ ΚΑΙ ΜΙΑ ΤΥΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ

ΕΠΤΑ ΝΥΧΤΕΡΙΝΑ ΕΠΤΑΣΤΙΧΑ



ΕΞΙ ΚΑΙ ΜΙΑ ΤΥΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ

ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ

ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΥΝΟΔΕΙΑ Α. ΚΟΥΝΑΔΗ





Ο ΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΩΡΑΙΑ



Συχνά, στην Κοίμηση του Δειλινού, η ψυχή της έπαιρνε

αντίκρυ απ’τα βουνά μιαν αλαφράδα, μ’ όλο που η

μέρα ήταν σκληρή και η αύριο άγνωστη.



Όμως, όταν σκοτείνιαζε καλά κι έβγαινε του παπά το

χέρι πάνω από το κηπάκι των νεκρών, Εκείνη



Μόνη της, Όρθια, με τα λιγοστά της νύχτας κατοικίδια

-το φύσημα της δεντρολιβανιάς και την αθάλη του

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ

Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗ

ΠΟΙΗΜΑΤΑ, Ι (1896-1918)



Η ΠΟΛΙΣ

Είπες· “Θα πάγω σ’άλλη γη, θα πάγω σ’άλλη θάλασσα.

Μια πόλις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή.

Κάθε προσπάθεια μου μια καταδίκη είναι γραφτή·

κ’είν’η καρδιά μου - σαν νεκρός- θαμένη.

Ο νους μου ως πότε μες στον μαρασμόν αυτόν θα μένει.

Όπου το μάτι μου γυρίσω, όπου κι αν δω

ερείπια μαύρα της ζωής μου βλέπω εδώ,

που τόσα χρόνια πέρασα και ρήμαξα και χάλασα”.



Καινούριους τόπους δεν θα βρεις, δεν θάβρεις άλλες θάλασσες.

Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ

Στίχοι: Ν. ΚΑΒΒΑΔΙΑ

Μουσική:Θ. ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΥ



KURO SIWO



Πρώτο ταξίδι έτυχε ναύλος για το Νότο, 

δύσκολες βάρδιες, κακός ύπνος και μαλάρια.

Είναι παράξενα της Ίντιας τα φανάρια

και δεν τα βλέπεις, καθώς λένε, με το πρώτο.



Πέρ’απ’ τη γέφυρα του Αδάμ, στη Νότιο Κίνα,

χιλιάδες παραλάβαινες τσουβάλια σόγια.

Μα ούτε στιγμή δεν ελησμόνησες τα λόγια

που σου’πανε μια κούφιαν ώρα στην Αθήνα.



Στα νύχια μπαίνει το κατράμι και τ’ανάβει,

χρόνια στα ρούχα το ψαρόλαδο μυρίζει,

ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ

Μουσική Μ. Θεοδωράκης, στίχοι Γ. Ρίτσος 



Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό,

αυτές οι πέτρες δε βολεύονται κάτω απ’τα ξένα βήματα,

αυτά τα πρόσωπα δε βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο,

αυτές οι καρδιές δε βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο.



Ετούτο το τοπίο είναι σκληρό σαν τη σιωπή,

κρύβει στον κόρφο του τα πυρωμένα του λιθάρια,

κρύβει στο φως τις ορφανές ελιές του και τ’αμπέλια του.

Δεν υπάρχει νερό.  Μονάχα φως.

Ο δρόμος χάνεται στο φως κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο.

Θα ήθελα πρώτα να διευκρινίσω ότι η δουλειά με το βιβλίο της Α. Ζέη δεν αποτελεί προσέγγιση στη λογοτεχνία, παρά εντάσσεται στο γλωσσικό μάθημα (αυτό φαίνεται κι από το είδος των ασκήσεων άλλωστε), σαν ένα κείμενο βέβαια πιο χαρισματικό, με πληροφορίες ποικίλες επιπλέον, και με τη συνοδεία του βίντεο, που αποτελεί μια ευτυχή συγκυρία. Μια κάποια προσέγγιση στη λογοτεχνία, θα μπορούσα να πω, γίνεται περισσότερο μέσα από πιο σύντομα κείμενα, πχ ποιήματα ("Άρνηση", Γ.Σ., "Ο Πληθυντικός αριθμός". Κ.

Το παρακάτω υπόδειγμα το πρότεινα σήμερα στην τάξη του τρίτου εξαμήνου ως άσκηση και περιμένω αύριο τα σχόλια τους και τις ερωτήσεις για την ολοκλήρωση της.
Χαρούλα Στογιαννίδου

Οι φοιτητές είναι εξοικειωμένοι πιστεύω από πέρσι με ανάλογες ασκήσεις. Μπορείτε να πάρετε μια γεύση από το site που σας στέλνω παρακάτω.
Την ιδέα για το σχέδιο της άσκησης μου την έδωσε το γνωστό και στην Ελλάδα τηλεπαιχνίδι γνώσεων "Γίνε Εκατομμυριούχος". Εδώ το πρωτότυπο παιχνίδι λέγεται "Jho, Millionnaire".